Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Z dniem 13 października 2019 r. został uruchomiony nowy rejestr Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) tj. system teleinformatyczny służący przetwarzaniu informacji o beneficjentach rzeczywistych spółek. Organem właściwym w sprawach tego rejestru jest Minister Finansów a  jego uruchomienie stanowi realizację regulacji unijnych. W Polsce podstawą funkcjonowania CRBR jest ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 poz. 1115, z późn. zm.), która implementuje przepisy IV dyrektywy AML.

CRBR w praktyce oznacza nowe obowiązki dla większości spółek handlowych, o których informujemy poniżej.

(1) Jakie dane zawiera CRBR?

Rejestr gromadzi dane dotyczące beneficjentów rzeczywistych spółek:

• jawnych,
• komandytowych,
• komandytowo-akcyjnych,
• z ograniczoną odpowiedzialnością;
• prostych spółek akcyjnych (od 1 marca 2020 r.)
• akcyjnych, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 623).

(2) Kim jest beneficjent rzeczywisty?

To osoba fizyczna lub osoby fizyczne:

• sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub
• w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.

W przypadku spółki – osoby prawnej beneficjentem rzeczywistym spółki jest:

• osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
• osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym  spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
• osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
• osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), lub
• osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

(3) Terminy zgłoszenia?

Obowiązek rejestracyjny dla

• nowo zakładanych spółek od 13 października 2019 r., czyli od dnia uruchomienia CRBR wynosi 7 dni liczonych od momentu wpisania spółki do KRS,
• spółek które zostały wpisane do KRS przed dniem wejścia w życie przepisów dotyczących CRBR do 13 kwietnia 2020 r.

Należy pamiętać, że w przypadku zmiany informacji przekazanych do CRBR należy zgłaszać  w terminie 7. dni od ich zmiany:

• w przypadku zmian mających charakter konstytutywny od ich wpisania do KRS, np. zmiana siedziby spółki (miasta), zmiana firmy (nazwy) spółki,
• w przypadku zmian mających charakter deklaratoryjny od momentu ich zaistnienia, np. powołanie i/lub odwołanie prezesa zarządu, wiceprezesa zarządu, członków zarządu; zmiana adresu spółki bez zmiany siedziby; sprzedaż udziałów w spółce ( zmiana wspólników).

(4) Jak zgłosić beneficjenta rzeczywistego?

Zgłoszenie do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych może dokonać wyłącznie osoba uprawniona do reprezentowania spółki identyfikująca się numerem PESEL. Zgłoszenie, aktualizacja informacji lub korekta pomyłki dokonywana jest bezpłatnie w formie elektronicznej za pośrednictwem strony internetowej https://www.podatki.gov.pl/crbr/ za pomocą udostępnionego wzoru.

Zgłaszane dane powinny odpowiadać rzeczywistości. Zgłoszenie – opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP – zawiera oświadczenie osoby zgłaszającej o prawdziwości zgłaszanych informacji (jest ono składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia).

(5) Jakie dane zgłosić do CRBR?

Zgłoszenie do rejestru obejmuje:

• dane identyfikacyjne spółki: nazwa (firma), forma organizacyjna, siedziba, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, NIP,
• dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółki: imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, PESEL albo data urodzenia – w przypadku osób, które nie posiadają PESEL, informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach, które przysługują beneficjentowi rzeczywistemu.

(6) Sankcje

Za niewywiązanie się z obowiązku rejestracyjnego grozi kara pieniężna do 1 miliona zł. Natomiast zgłoszenie informacji nieprawdziwych wiąże się z odpowiedzialnością karną osoby zgłaszającej i zagrożeniem pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat  (art. 233 § 6 Kodeksu karnego).

(7) Kto ma dostęp do informacji z CRBR?

CRBR jest jawny. Oznacza to, że każdy ma dostęp do tego Rejestru. Informacje o beneficjentach rzeczywistych zgromadzone w CRBR można uzyskać za pośrednictwem strony internetowej systemu teleinformatycznego CRBR dostępnej pod adresem https://www.podatki.gov.pl/crbr/ (po przejściu do sekcji ‘Rejestr CRBR’ należy „kliknąć” przycisk <Wyszukaj>)

Źródło: https://www.gov.pl/web/finanse/centralny-rejestr-beneficjentow-rzeczywistych